«Βανδαλισμοί» από χωρικούς του Χαρβατίου (Παλλήνης) σε εκτάσεις της Μονής Αγ. Ιωάννη Κυνηγού (1922)

Πριν 99 χρόνια, παρά κάτι ένας αιώνας, για την ακρίβεια, την 1η Μαΐου 1922, η ημερήσια εφημερίδα Εμπρός -τότε, πρώτη σε κυκλοφορία- δημοσιεύει σε περίοπτη θέση είδηση με αναφορά στους … χωρικούς του Χαρβατίου (σημερινής Παλλήνης) και του Χαλανδρίου τους οποίους αφού τους κατηγορεί για βανδαλισμούς, καλεί τον Υπουργό Γεωργίας να σπεύσει από κοινού με τη δασική υπηρεσία και να λάβει σε βάρος τους, τα απαραίτητα μέτρα!

Τι είχε συμβεί και η εφημερίδα επιτέθηκε με τόσο αυστηρό ύφος στους χωρικούς του Χαρβατίου και του Χαλανδρίου;

Σύμφωνα με την είδηση, χωρικοί από τις δύο κοινότητες είχαν καταλάβει αυθαίρετα αναδασωτέες εκτάσεις στην περιοχή της Μονής Αγίου Ιωάννη Κυνηγού καλλιεργώντας κηπευτικά είδη, τα οποία, στη συνέχεια, ένα μέρος τους τo κρατούσαν για τις οικογένειες τους και ένα άλλο το διέθεταν σε μανάβικα της Αθήνας και αφού πρώτα διέσχιζαν με τα κάρα τους μια επώδυνη διαδρομή μέσα από χωματόδρομους.

Σύμφωνα με παλαιούς κατοίκους της Παλλήνης και τις πληροφορίες που είχαν στις μικρές ηλικίες τους από ηλικιωμένους του χωριού, κάποιες οικογένειες που είχαν εγκατασταθεί κοντά στη Μονή με παραχωρητήρια από τον ηγούμενο της, πολύ συχνά διαμαρτύρονταν για τις καταπατήσεις αναδασωτέων εκτάσεων που γίνονταν κυρίως από Χαρβατιώτες και Χαλανδριώτες δεδομένου ότι τότε –με εξαίρεση την Παιανία– δεν υπήρχαν άλλοι οικισμοί στην ευρύτερη περιοχή και γενικά υπήρχε μεταξύ των δύο πλευρών μια συνεχής ένταση και όχι μόνο.

Αναφέρονται περιπτώσεις στις οποίες σημειώνονταν ένοπλες αλληλοκαταδιώξεις και μάλιστα με εκατέρωθεν τραυματίες.

Το δημοσίευμα της εφημερίδας «Εμπρός», πάντα κατά τις ίδιες πηγές, δεν ήταν το πρώτο ούτε και το τελευταίο, όλα τους είχαν τον ίδιο υποκινητή, τους ανθρώπους που ζούσαν κοντά στη Μονή με στόχο να αναγκάσουν το υπουργείο Γεωργίας και τη δασική υπηρεσία να προχωρήσουν στη λήψη «δραστικών, αποτρεπτικών τρόπων.»

Διαβάστε το περιεχόμενο της είδησης και λίγο παρακάτω όπως παρουσιάζεται από την ίδια την εφημερίδα.

ΕΜΠΡΟΣ/1 Μαΐου 1922

«Πληροφορούμεθα ότι πολλοί χωρικοί εκ Χαλανδρίου και Χαρβατίου εκδραμόντες κατέλαβον αυθαιρέτως και καλλιέργουν αρκετόν μέρος της αναδασωτέας περιφερείας της θέσεως «Άγιος Ιωάννης ο Κυνηγός» καταστρέψαντες το δάσος και τα νεωστί φυτευθέντα φυτώρια των πεύκων προς μεγάλην λύπην των φιλοδασικών.

Περιήλθεν άραγε ο νέος αυτός βανδαλισμός εις γνώσιν της αρμοδίας δασικής υπηρεσίας του Δασάρχου και του υπουργού της Γεωργίας; Και δεν θα σπεύσουν να λάβουν παν μέτρον όπως προλάβουν την περεταίρω καταστροφήν;

Ή θα αναμένουν να παροτρυνθούν από την Αυτού Μεγαλειότητα την Βασίλισσαν προστάτιδα του πρασίνου;»

Σύντομο ιστορικό της Μονής Αγίου Ιωάννη Κυνηγού

Η Βυζαντινή «μονή του Αγίου Ιωάννη του Κυνηγού» ή «μονή των Φιλοσόφων» κτίσμα του 10ου ή 12ου αιώνα, βρίσκεται στη βορειότερη πλευρά του Υμηττού, στο πλάτωμα ενός λόφου που εποπτεύει την Αθήνα και τα Μεσόγεια. Το γενικό πρόσταγμα το είχαν όλα τα παλαιότερα χρόνια, οι κάτοικοι της Παιανίας

Στη θέση που είναι σήμερα η Μονή Αγίου Ιωάννη Κυνηγού, σημαντικό μοναστικό κέντρο για αιώνες, υπήρχε από την παλαιοχριστιανική εποχή ευκτήριος οίκος, που με τη σειρά του χτίστηκε στα ερείπια αρχαίου ιερού του Απόλλωνα του 4ου π.Χ. αιώνα. Ο ναός του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου, του επονομαζόμενου Κυνηγού αποτελεί μέρος της ομώνυμης γυναικείας μονής. Είναι ένας σταυροειδής εγγεγραμμένος, με τρούλο, βυζαντινός ναός που στηρίζεται σε δύο κίονες με ιωνικά επιθήματα. Χρονολογείται μεταξύ 12ου-13ου αιώνα.

Υπάρχουν πολλές απόψεις για τη χρονολογία ίδρυσης και την ονομασία της μονής. Μία από τις επικρατέστερες εκδοχές είναι πως ο ηγούμενος Βασίλειος Κυνηγός σχετιζόταν με τους Λομπάρδας φιλοσόφους της Μονής του Φιλοσόφου της Δημητσάνας Αρκαδίας.

Σε επιγραφή του 1205 αναφέρεται ως μοναχός φιλόσοφος. Αυτός είναι που αφιέρωσε τη Μονή στον Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο ακολουθώντας την παράδοση της αρκαδικής μονής.

Στις αρχές του 13ου αιώνα τον διαδέχθηκε ο ανιψιός του, Λουκάς ο Κυνηγός. Σε επιτύμβια επιγραφή του 1235 αναφέρονται οι μοναχοί Λουκάς και Φιλόσοφος, που πέθαναν συγχρόνως, ως κτήτορες της μονής.

Άλλη εκδοχή είναι πως την επωνυμία «των Φιλοσόφων» να την πήρε αργότερα η μονή, όταν εγκαταστάθηκαν σε αυτήν μοναχοί από τη Μονή Φιλοσόφων στην Αρκαδία, από όπου είχαν εκδιωχθεί από τους Φράγκους.

Η μονή άκμασε για πολλούς αιώνες και αποτέλεσε σημαντικό μοναστικό κέντρο της περιοχής.

Η εξαιρετική της θέα έδινε τη δυνατότητα στους μοναχούς να αντιλαμβάνονται γρήγορα τους επίδοξους επιδρομείς και να διαφεύγουν προς τις απόκρημνες πλαγιές του Υμηττού, ενώ ο υψηλός περίβολος γύρω από τη μονή με τις χοντρές ξύλινες πόρτες και τις πολεμίστρες ενίσχυε τη δυνατότητα άμυνας.

Διαλύθηκε, όπως και άλλα 410 μοναστήρια, από την Αντιβασιλεία των Βαυαρών, μετά την απελευθέρωση, και ερημώθηκε, ενώ η μεγάλη περιουσία της εκποιήθηκε.

Ανασυστάθηκε σαν γυναικεία μονή το 1975. Ο ναός πανηγυρίζει στις 29 Αυγούστου.

Αν δεν έχετε επισκεφθεί την περιοχή, προγραμματίστε το, δεν είναι μεγάλη η απόσταση, αξίζει τον κόπο.

Η πρόσβαση γίνεται με αυτοκίνητο από την οδό Γραβιάς στο τέλος της βόρειας περίφραξης των αμερικάνικων κολεγίων. Ο ανηφορικός ασφαλτόδρομος, που περνάει από τις στρατιωτικές εγκαταστάσεις της ΣΔΑΜ, καταλήγει σε πλάτωμα έξω από τη μονή όπου και μπορείτε να παρκάρετε.