Πέθανε ο Κώστας Παπαγεωργίου, ο ποιητής της «γενιάς της άρνησης»

Πέθανε τα ξημερώματα, σε ηλικία 76 ετών, ο ποιητής Κώστας Γ. Παπαγεωργίου. Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1945, ανήκε στη «γενιά του ΄70» εκδίδοντας από το 1989 ομότιτλο δοκίμιο υπό τον τίτλο «γενιά της άρνησης».

Ο Κώστας Γ. Παπαγεωργίου υπήρξε ιδιαίτερα ενεργός τόσο στην ποίηση και στην δοκιμιογραφία όσο και στην πεζογραφία και την κριτική μελέτη της λογοτεχνίας. Είχε εντρυφήσει σε πολλά είδη λόγου, όμως η ποίηση παρέμεινε πάντα «ο βασικός δημιουργικός του δρόμος».

Σπούδασε νομικά και φιλολογία. Στα γράμματα πρωτοεμφανίστηκε με την ποιητική συλλογή Ποιήματα το 1966. Εργάστηκε ως δικηγόρος από το 1972 ως το 1978 στη συνέχεια ασχολήθηκε αποκλειστικά με την λογοτεχνία και με ό,τι αμέσως ή εμμέσως συνδέονταν μ’ αυτήν.

Εργάστηκε στην Ελληνική Ραδιοφωνία, ως σύμβουλος σε θέματα λογοτεχνίας και ως επιμελητής λογοτεχνικών εκπομπών και εκδηλώσεων στο Τρίτο Πρόγραμμα. Παράλληλα, εργάστηκε ως καθηγητής στη Δραματική Σχολή του Ωδείου Αθηνών, διδάσκοντας Ιστορία Θεάτρου και Λογοτεχνίας.

Συνεργάστηκε με ορισμένα από τα πιο σημαντικά λογοτεχνικά περιοδικά της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης («Αντί», «Λέξη», «Δέντρο», «Διαβάζω», «Εντευκτήριο», «Τραμ» κ.α.) και συνδιεύθυνε με τον ποιητή Γιώργο Μαρκόπουλο, το περιοδικό Ποιητικά (εκδ. Γκοβόστη). Στα χρόνια της δικτατορίας ήταν συνυπεύθυνος στη σύνταξη των ετήσιων ομαδικών αντιδικτατορικών εκδόσεων Κατάθεση ’73 και Κατάθεση ’74.

Ο θάνατος υπήρξε πάντα καθοριστικός στην ποίησή του. Έτσι το 1995 συνέταξε, μαζί με τον ποιητή Γιάννη Βαρβέρη, την Ελληνική ποιητική ανθολογία θανάτου του εικοστού αιώνα.

Άσκησε συστηματικά λογοτεχνική κριτική από περιοδικά και εφημερίδες. Από το 1982 ως το 1998 εξέδιδε και διηύθυνε το περιοδικό «Γράμματα και Τέχνες.»

Ποιήματά του μελοποιήθηκαν και κυκλοφόρησαν σε δίσκους από τον Θάνο Μικρούτσικο («Ιχνογραφία»), από τον Νίκο Τάτση («Έρανα»), καθώς και από τον Χάρη Κατσιμίχα. Το 2001 τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Ποίησης και με το Βραβείο Ποίησης του περιοδικού «Διαβάζω» για το βιβλίο, «Κλεμμένη Ιστορία», το 2009 με το Βραβείο Ιδρύματος Πέτρου Χάρη της Ακαδημίας Αθηνών για το σύνολο του έργου του και το 2012 με το Βραβείο Νουβέλας-Διηγήματος του περιοδικού «Διαβάζω.»

Η σύνδεση του Κώστα Γ. Παπαγεωργίου με την Παλλήνη

Ο ποιητής Κώστας Παπαγεωργίου και η Ρωξάνη Μάτσα

Η σχέση του Κώστα Γ. Παπαγεωργίου με την περιοχή της Παλλήνης, μορφοποιήθηκε μέσω της συνεργασίας του με τη Ρωξάνη Μάτσα, κόρη του ποιητή και διπλωμάτη Αλέξανδρου Μάτσα.

Καρπός της εποικοδομητικής αυτής συνεργασίας, η έκδοση του βιβλίου «Αλέξανδρος Μάτσας, Ποιήματα» σε επιμέλεια δική του. Πρόκειται για ποιήματα που επιλέχθηκαν από τον Κώστα Γ. Παπαγεωργίου, τα οποία σαρώθηκαν από προγενέστερες εκδόσεις {«Ποιήματα», Το τετράδιο (1946), «Ποιήματα-Εκλογή», Ίκαρος (1964).}

Οι κριτικές που ακολούθησαν ήταν ιδιαίτερα θετικές και διεισδυτικές στο έργο του Αλέξανδρου Μάτσα με κοινό παρονομαστή την αναγνώριση του συνολικού έργου του αλλά και της εν γένει προσωπικότητάς του.

Το βιβλίο παρουσιάστηκε με πρωτοβουλία των «Φίλων της Μουσικής» στην κατάμεστη αίθουσα του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών στις 4 Μαρτίου 2013 στις 4 Μαρτίου 2013 υπό την επιμέλεια του Κώστα Γ. Παπαγεωργίου.

Η φωτογραφία που ακολουθεί αποτυπώθηκε από το φακό λίγο μετά την ολοκλήρωση της εκδήλωσης.

Από αριστερά: Πάνος Δημαράς, Πρόεδρος Συλλόγου οι Φίλοι της Μουσικής, ο ποιητής, Κώστας Παπαγεωργίου, η Ρωξάνη Μάτσα, η Τιτίκα Δημητρούλια και ο Βαγγέλης Χατζηβασιλείου.

Αναφερόμενη η Ρωξάνη Μάτσα στον Κώστα Γ. Παπαγεωργίου, εξέφρασε τη βαθιά λύπη της για την απώλεια του, επισημαίνοντας ότι η προσωπικότητα του σε συνδυασμό με το έργο που άφησε, λαμπρύνουν την ελληνική λογοτεχνία, ειδικότερα την ποίηση, στην οποία «χαρτογραφήθηκε» ως ποιητής της «γενιάς της αμφισβήτησης.»

Ο Κώστας Παπαγεωργίου, η Κική Δημουλά και ο Μάνος Ελευθερίου / Φωτογραφία: Eurokinissi / ΧΑΡΗΣ ΜΠΙΛΙΟΣ

Έργα του Κώστα Γ. Παπαγεωργίου

Ποίηση

Ποιήματα, Αθήνα 1966, Συλλογή, Αθήνα, Φέξης 1970,
Επί πυγήν καθίσαι, Κέδρος 1972.
Ιχνογραφία, Κέδρος 1975, 3η έκδοση 1983,
Το οικογενειακό δέντρο, Κέδρος 1978,
Το σκοτωμένο αίμα, Κέδρος 1982,
Κάτω στον ύπνο, Κέδρος 1986,
Ραμμένο στόμα, Κέδρος 1990,
Ποιήματα (1972-1990), συγκεντρωτική έκδοση, Αθήνα, Κανάκη 1995,
Πατρίδα το αίμα, Καστανιώτης 1996,
Κλεμμένη ιστορία, Κέδρος 2000,
Ποιήματα (1972-2000), Αλεξάνδρεια 2004,

Πεζογραφία

Το γιοτάπατο, Κέδρος 1977,
Των Αγίων Πάντων, Κέδρος 1992,
’Άννα, τώρα κοιμήσου, Γνώση 1995,
Ελληνικά Γράμματα, 2001,
Πήρε φως, Κέδρος 1998,
Αντί σιωπής, Σειρά: «Γράμματα για σένα», Ελληνικά Γράμματα, 2003

Υπουργός Πολιτισμού: ανανέωσε την ελληνική ποίηση

Τα θερμά της συλλυπητήρια στην οικογένεια και στους φίλους του Κώστα Παπαγεωργίου εκφράζει με μήνυμα της η υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη.

Στο συλλυπητήριο μήνυμα της η κ. Μενδώνη αναφέρει: «Πολυβραβευμένος, με πλούσια δραστηριότητα, στην κριτική, το δοκίμιο, τη διδασκαλία, το ραδιόφωνο, αλλά κυρίως στον ποιητικό λόγο, ο Κώστας Παπαγεωργίου υπήρξε από τους βασικούς εκπροσώπους της γενιάς του ’70 και από εκείνους που με την αναλυτική τους σκέψη ανανέωσαν τη σύγχρονη ελληνική ποίηση.

Ποιητής της «γενιάς της αμφισβήτησης», των ποιητών που έζησαν ταραγμένες εποχές με έντονες αλλαγές, τη μεταπολεμική περίοδο, τη δεκαετία του ’60, τη δικτατορία και τη μεταπολίτευση, ο Παπαγεωργίου προτίμησε να δώσει έναν άλλο τίτλο στη γενιά του. Την ονόμασε «γενιά της άρνησης», μια αντίδραση έντονη, βιωματική και πρωτογενή. Ο λόγος του Κώστα Παπαγεωργίου χαρακτηριζόταν από αυτά τα στοιχεία.

Η ποίησή του και η κριτική του ματιά έχουν επηρεάσει σημαντικά τη σύγχρονη ελληνική λογοτεχνία του τέλους του 20ου και των αρχών του 21ου αιώνα.

Εκφράζω τα θερμά μου συλλυπητήρια στην οικογένεια και στους φίλους του».

Ο Βουλευτής Πάνος Σκουρολιάκος, για την απώλεια του Κώστα Παπαγεωργίου

Πάνος Σκουρολιάκος

Η δήλωση του αν. Τομεάρχη Πολιτισμού του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία, βουλευτή, Πάνου Σκουρολιάκου: «Αποχαιρετούμε με οδύνη τον ποιητή Κώστα Γ. Παπαγεωργίου που έφυγε σήμερα από κοντά μας.

Διακριτή και πρωταγωνιστική μορφή της γενιάς του ’70, μας αφήνει σπουδαίο ποιητικό και θεωρητικό έργο, τον πλούτο του περιοδικού «Γράμματα και Τέχνες», την καλόγουστη παρουσία του στη δημόσια ραδιοφωνία, σπουδαίες παρακαταθήκες για τις γενιές που έρχονται. Κώστα θα σε θυμόμαστε πάντα. Θα είσαι πάντα εδώ.»